کد مطلب:22654 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:87

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

منظور از بار در بيت (باري كه حلمش نايد ز گردون جز ما ضعيفان حاصل ندارد)چيست؟

Sباري كه حملش نايد زگردون # جز ما ضعيفان حامل نداردS} ظاهراً مراد از اين بار همان بار امانت است كه خداوند متعال در آيه 72 سوره مبارك احزاب به آن اشاره فرموده: {A{/Bإِنَّا عَرَضْنَا اَلْأَمانَةَ عَلَي اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ وَ اَلْجِبالِ فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا اَلْإِنْسانُ إِنَّهُ كانَ ظَلُوماً جَهُولاً{w1-22w}{I33:72I}/}A}، {Mما امانت (ولايت الهي تكليف تعهد) را بر آسمانها و زمين و كره ها عرضه داشتيم ولي آنها از حمل آن خودداري كردند و از آن هراس داشتند اما انسان اين بار را بر دوش كشيد او بسيار ظالم و جاهل بود (قدر اين مقام عظيم را نشاخت و به خود ستم كرد)M}. در اين آيه شريف خداوند متعال جايگاه ويژه و ظرفيت و استعداد عظيم انسان را بيان مي كند و متذكر مي شود اگر انسان موقعيت خود را دريابد و جايگاه خود را در عالم و جهان هستي چنان كه هست در يابد به چه اوجي از كمال و عظمت نايل مي گردد در اين جا چند نكته قابل توجه است: 1- مفسران درباره امانت تفسيرهاي مختلفي ذكر كرده اند كه هر كدام در جاي خود صحيح و به جا مي باشد عده اي امانت را به ولايت الهي و مزين به زينت اسماء و صفات الهي شدن و خلاصه خداگونه گشتن و عده اي آن را به معرفت خداوند و برخي به تعهد و مسؤليت و پاره اي به تكاليف و بعضي به عقل تفسير كرده اند و چيزي كه مهم مي باشد اين است كه تنها موجودي كه مي تواند هم در جهت كمال و هم در جهت پستي و سقوط تا بي نهايت پيش برود انسان است واين خصوصيت حتي در فرشتگان بزرگ نيز يافت نمي شود واين نيز مرهون اختياري است كه خداوند به انسان ارزاني داشته است بنابراين امانت الهي همان قابليت تكامل به طور نامحدود و رسيدن آخرين قله تكامل و مقام قرب الهي است. (رجوع كنيد به تفسير نمونه ج 17، ص 452) 2- از همين جا معلوم مي شود كه عرضه كردن امانت به آسمان ها و زمين و كوه ها و امتناع آنها از پذيرش اين امانت به اين معناست كه آنها به گونه اي خلق شده اند كه استعداد و آمادگي لازم را براي تحمل اين بار سنگين نداشتند و امتناع آنها امتناع استعدادي و خلقي است يعني خداوند به جز انسان به موجودي ديگر اين ظرفيت و گنجايش را نداده است و به همين خاطر سر باز زدن كوه ها و زمين و آسمان ها از روي سركشي و عصيان و مخالفت امر الهي نبوده بلكه به خاطر نداشتن زمينه بوده است. 3- در روايات متعددي امانت به قبول ولايت علي(ع) و اولاد طاهرش(ع) تفسير شده و شايد دليلش اين باشد كه روشنترين مصداق ولايت الهي همان ولايت ائمه مي باشد و تحمل بار امانت الهي جز با قبول ولايت آنها ممكن نمي باشد.